Therapiepraktijk voor healing en coaching

ARTIKEL UIT MAGRIET

Na 50 jaar overwon ik boulimia.
'En eindelijk ben ik vrij'

JantienVijftig jaar lang spuugde Jantien haar eten uit, zonder dat iemand ervan wist - zelfs haar man en kinderen niet. Totdat ze alles vertelde, in therapie ging en een 'vrije eter' werd. De start van een nieuw leven.
Blozende wangen, een paar helderblauwe ogen, glanzend zilvergrijs haar. Ze is niet dun, niet dik. Gewoon slank. Wie Jantien ontmoet, ziet een sterke, zelfbewuste en gezond ogende vrouw. Ze loopt de kamer uit en komt terug met een schaal koekjes. "Vijf jaar terug was dit uit den boze geweest, maar sinds ik alles van mezelf mag eten, haal ik ook lekkers in huis."

Spanning
"Ik was twaalf jaar toen ik voor het eerst een vinger in mijn keel stak. Ik weet niet meer hoe ik op het idee kwam. Voor zover ik me kan herinneren, werd er in die tijd nog helemaal niet over eetstoornissen als boulimia of anorexia gesproken. Ik had er in elk geval nog nooit van gehoord, maar ik was blijkbaar slim genoeg om te kunnen bedenken dat het dé manier was om te kunnen eten zonder aan te komen. Alles wat ik at, moest eruit; dat was het enige waar ik aan kon denken.
Van kinds af aan zat er voor mij een 'spanning' rondom eten. Mijn moeder lette op haar lijn, mijn vader was erg kieskeurig in wat hij at. In principe kwam alleen de Hollandse pot van mijn moeder op tafel. De geur van zoiets als tomatensaus met uien kon hij niet verdragen en zelfs jam werd standaard aan de andere kant van de tafel gezet."

Harmonie bewaren
"Op mijn zevende moest ik van mijn moeder op dieet. Volgens het consultatiebureau was ik te dik. Maar écht dik was ik niet, hooguit iets te zwaar. Mijn moeder, altijd geneigd te luisteren naar iemand met autoriteit, vond dus dat ik moest afvallen. Geen snoep meer, minder aardappels en geen pap als toetje. Mijn vader vond het onzin: ach laat haar toch. Aan wie moest ik nu loyaal zijn? Ik was een overgevoelig meisje en wilde dat iedereen het naar de zin had. Doordat mijn ouders een winkel aan huis hadden en altijd werkten, hadden ze nauwelijks tijd voor mij of mijn oudere zus. Ik leerde al vroeg om geen aandacht te vragen en ervoor te zorgen dat ik zelfstandig was. Het bewaren van de harmonie in huis ging boven alles.
Op school was ik een einzelgänger. Ik had alle eigenschappen om te worden gepest. Ik was stevig en groot; kon goed leren maar was niet sociaal vaardig. Logisch, sociaal zijn had ik van huis uit niet meegekregen. Knuffelen? Emoties tonen? Praten over gevoelens? Dat gebeurde bij ons thuis niet. De pesterijen op school negeerde ik dan ook, deed alsof er niets aan de hand was. Ik had immers geleerd mijn emoties uit te schakelen."

'Tijdens een vreetbui raakte ik in trance, verloor ik elk contact met mijn lichaam en at ik alles wat binnen handbereik was'

Een pak vla, een rol koekjes
"Als ik dunner was, voelde ik me zekerder. Durfde ik meer. Op mijn twaalfde begon ik daarom met lijnen: ik viel twaalf kilo af. Omdat niemand mocht merken dat ik zo weinig at, paste ik allerlei trucjes toe. Ik klopte een boterham uit boven een bord en haalde een mes door de jampot, zodat het leek alsof ik had gegeten. In het weekend ging dat minder gemakkelijk. In ons christelijke gezin waren de warme maaltijden op zondag belangrijk, zowel 's middags als 's avonds. Omdat ik absoluut niet wilde aankomen, ging ik overgeven om alles wat ik had gegeten weer kwijt te raken. Jarenlang ging ik zo door. Door de week at ik weinig, in het weekend deed ik mee om vervolgens allesuit te spugen. Totdat ik na de middelbare school de verpleging in ging. Ik kon als leerling-verpleegkundige de heftigste situaties rustig doorstaan. Maar daarna, alleen op mijn kamer, kreeg ik vreetaanvallen waarin ik absurde hoeveelheden slecht voedsel at. Tijdens zo'n bui raakte ik in trance, verloor ik elk contact met mijn lichaam en at ik alles wat binnen handbereik was. Een bak ijs, een pak vla, een rol koekjes, een toetje, een zak Engelse drop en een reep chocolade kon ik achter elkaar naar binnen werken. Ik ging door totdat ik misselijk en krom naar het toilet liep. Na zo'n flinke eet- en spuugbui walgde ik van mezelf en nam me voor om het nooit meer zover te laten komen. Maar een verslaving zou geen verslaving zijn als het zo gemakkelijk zou gaan. Eten, en niet eten, werd mijn strategie om in de grote, verwarrende wereld te kunnen overleven."

'Pot' met weggedrukte gevoelens
"Het was geen optie om hulp te zoeken of mijn verhaal aan iemand vertellen. Ik schaamde me; dacht dat ik de enige was die zo leefde. Mensen zouden het vast niet begrijpen. Ik begreep het zelf niet eens. Ik was toch een nuchtere, intelligente vrouw? Ook mijn man - die ik leerde kennen toen ik 27 was - vertelde ik niets. Zelfs na de geboorte van onze zoons bleef het mijn geheim. Omdat ik na mijn zwangerschappen flink was aangekomen, ging ik stug door met diëten. Van Mayo, HCG, Montignac, Weight Watchers, begeleiding van een diëtiste; je kunt het zo gek niet bedenken of ik heb het wel geprobeerd. Tussen het lijnen door had ik eetbuien, die ik bewaarde voor de momenten dat ik alleen was. Die buien had ik nodig om weer helder te kunnen denken als de 'pot' met weggedrukte gevoelens vol was. Wanneer de kinderen op school waren of iedereen sliep, propte ik mezelfvol met voedsel en braakte daarna alles weer uit. Zo deelde ik mijn leven langzaam maar zeker op in twee werelden. In de ene leefde ik tijdens werk en in alle situaties waarin ik aanraking kwam met andere mensen. In die andere wereld leefde ik als ik alleen was. Een ander zou boos worden, of blij, of verdrietig, ik werd een zombie die nog maar aan één ding kon denken: eten."

Praten. Wat is dat?
"Als er zich een gelegenheid met traktaties voordeed, had ik mijn smoesje klaar: ik had al gegeten of vond het niet zo lekker. Je bént niet dik, kreeg ik geregeld te horen uit mijn omgeving. Ik geloofde dat niet, ik vóelde me wel dik. Ondanks het feit dat ik altijd aan het lijnen was, heeft mijn omgeving nooit iets van mijn eetverslaving gemerkt. Maar vijftien jaar geleden begon het bij mij te knagen. Na het braken kreeg ik steeds vaker last van hoofdpijn en ik maakte me zorgen over mijn gebit. Maagzuur tast het gebit aan; hoewel ik, wonder boven wonder, al mijn tanden nog had. Ik sprak met een maatschappelijk werker en zij adviseerde mij om met mijn man te gaan praten. Praten, dacht ik, wat is dat? Ik had nog nooit gepraat. Niet écht. Toch ging ik het gesprek met mijn man aan, want het was tot me doorgedrongen dat praten de enige weg was naar genezing. Misschien kon hij me helpen. Na 22 jaar huwelijk vertelde ik voor het eerst dat ik boulimia had. Mijn man begreep er niets van, hij kon ook niet écht over dingen praten. In plaats daarvan zocht hij op internet informatie over eetstoornissen. Volgens hem waren boulimiapatiënten oneerlijk, speelden ze toneel en manipuleerden ze hun omgeving."

Geen veroordeling
"We scheidden. Een verdrietige periode, waarin, opnieuw, alles wat ik voelde met een vreetbui de kop werd ingedrukt. De informatie van internet was natuurlijk ergens ook wel juist. Ik begon me steeds meer te realiseren dat mijn leven al die jaren één groot toneelstuk was geweest. Omdat ik nog steeds de wens had om een einde te maken aan mijn verstoorde eetgedrag, vertelde ik langzaam meer mensen, zoals mijn kinderen en vriendinnen, mijn verhaal. Sommigen waren diep geschokt, maar niemand veroordeelde me. Het praten hielp me verder. Anderhalf jaar geleden deed een vriendin mij het boek van actrice en therapeut Monique Rosier cadeau, waarin ze beschrijft hoe ze haar eetverslaving overwon. Ik was zo onder de indruk van het boek dat ik meteen een afspraak maakte bij haar praktijk. Als Monique mij kon helpen, hoefde ik niet meer alleen te ploeteren."

Met vallen en opstaan
"Sinds mijn eerste ontmoeting met Monique, een jaar geleden, heb ik niet meer overgegeven. Zij leerde mij naar mijn emoties te kijken. Ik mag nu boos, blij of verdrietig zijn; ik geef mijzelf de ruimte om een flink potje te huilen of juist hard te lachen. Daarnaast besloot ik, net als Monique 'vrij' te gaan eten. Dat betekent dat je jezelf geen beperkingen meer oplegt en afgaat op wat je lichaam nodig heeft. Precies het tegenovergestelde van wat ik vijftig jaar lang heb gedaan. In het begin was het doodeng. Iemand die vijftig jaar dwangmatig aan het diëten was, mag nu opeens alles eten. Ik was erg bang dat ik heel dik zou worden. Maar ik wist ook dat ik niet meer wilde leven zoals de afgelopen vijftig jaar. Dus waagde ik de gok, met vallen en opstaan, angsten en twijfels, en zette elke keer een stapje verder in de richting van het vrije eten. Ik ben niet dik geworden. Oké, ik heb sinds ik 'vrij eet' maat 40 in plaats van 36, maar dat kan ik accepteren."

JantienEr mogen zijn
"Mijn zelfbeeld herstelt langzaam. Ik heb laatst nieuwe kleren gekocht voor de bruiloft van mijn zoon. Toen ik het pashokje uitkwam, had de dame in het hokje naast me precies hetzelfde aan. Het enige verschil: het pakje stond mij veel beter. Het was voor het eerst dat ik dat zag. Ik mag er zijn. Er wordt vaak gedacht dat eetstoornissen alleen bij jonge meiden voorkomen, maar het tegendeel is waar. Ik hoop dat boulimia door mijn verhaal uit de taboesfeer wordt gehaald, zodat mensen de stap durven te nemen hun eetstoornis aan te pakken. Boulimia heeft mij zó veel beperkingen opgelegd, maar het was voor mij de enige manier om te overleven. Het is zo bijzonder om nu echt te léven." Ik ben er nog niet helemaal. Een koekje zal ik niet 'zo- maar' eten. Een groot verschil met vroeger is dat het geen 'verboden' voedsel meer is. Als ik er echt behoefte aan heb, dan neem ik het. En omdat het mag, overeet ik mezelf niet meer. Ik eet bewuster, ik proef en geniet. Ik ben vrij om zelf te kiezen en houd weer van mezelf."

Monique Rosier hielp Jantien met 'vrij eten' haar eetstoornis onder controle te krijgen
Monique Rosier (49), onder andere bekend van Zeg 's aaa, kampte als jonge actrice tot 25 jaar geleden met een eetverslaving. In de hoop haar leven onder controle te krijgen, wisselde ze het overeten af met dwangmatig diëten en slikte daarbij allerlei pillen om slank te blijven. Ze helpt nu als therapeut anderen met het zogeheten 'vrije eten'. Monique: "Vrij eten betekent dat je uitzoekt waarom je gedachtes over eten in de war zijn geraakt. Waar honger je precies naar? En vooral: elke gevoelens wil je met eten 'verdoven'? Met mijn cliënten ga ik daarnaar op zoek. Als je opnieuw leert eten en alles mag, komt er ruimte om te voelen waar je écht behoefte aan hebt. Als baby wist je maar één ding: eten brengt veiligheid en rust. Eten heeft die belangrijke functie nog steeds.
Als je gevoelig bent voor deze veeleisende maatschappij en op dieet gaat, raak je fysiologisch én mentaal uit balans. Als diëten zouden werken, leefden we in een wereld met dunne mensen. Het tegendeel is waar. In ieder van ons schuilt een oerkracht die wakker wordt op het moment dat je besluit minder te eten. Die oerkracht zal er vanaf dat moment alles aan doen om jou te voeden. 'Niet mogen' verstoort ons oerinstinct. Veel mensen slaan maaltijden over, maar dat gaat een keer mis. Dan beland je uiteindelijk met een zak chips op de bank omdat je zo'n trek hebt. We zijn vergeten wat het is om gewoon te leven en zijn eerder aan het óverleven. Dat doen we door te vluchten in alcohol, drugs, seks, gokken, computeren, werk, sport of in eten. En zoals bij elke verslaving is het ook in het geval van een eetverslaving nooit te laat om te stoppen." Monster&Mo van Monique Rosier (uitgeverij Christoor 2009). www.moniquerosier.com

Carmen Netten, oprichtster Human Concern (GGZ­instelling voor eetstoornissen): "Monique heeft gelijk: als je wilt afvallen werken dwingende regels en verboden niet. Het dwangmatige moet er juist vanáf; dat is waar de hele eetstoornis om draait. Als je tegen een kind zegt: 'jij mag niet aan die hete verwarming zitten', wordt die verwarming steeds interessan­ ter en zal het verbod het kind er juist naartoe trekken. Zo werkt het ook met eten. In onze instelling noemen we het geen 'vrij eten', maar werken wel met hetzelfde principe. Eetstoornispatiënten nemen zich voor om bepaalde dingen niet te eten, maar hoe meer druk daarop komt, hoe groter het risico dat ze juist doorschieten met het voedsel dat ze zichzelf verbieden. Maar een eetstoornis draait om meer dan eten en gewicht. Wij proberen de onderliggende oorzaak van een eetstoornis aan te pakken, zoals een negatief zelf­ en/of lichaamsbeeld. Daarna komt pas het symptoom, het eten,aanbod."

Bekijk hier het artikel in pdf

<< Pagina terug

Logo Monique Rosier
Tekst Monique Rosier
Home
Voor Wie
Monique Rosier
Therapie
Eetverslaving
opleiding coach
Mijn Boek
In de Media
Reacties
Reacties
Maak een afspraak
Info & Contact